Pałac w Mosznej – Opolszczyzna
Pałac w Mosznej czy zamek w Mosznej?
Autorzy wielu przewodników mają nieraz kłopot w określaniu nazwy niektórych zabytków. Temat naszego obecnego artykułu jest jednym z takich. Dlaczego niektórzy piszą „pałac w Mosznej”, a inni „zamek w Mosznej”? Otóż fachowa literatura podaje, że nazwą „zamek” określa się budowle, które w dawnych czasach pełniły funkcje obronne. Natomiast pałace były luksusowymi rezydencjami mieszkalnymi przedstawicieli arystokracji.
Niestety na przestrzeni wieków wiele zamków zmieniło się tak, że z ich właściwości obronnych nie zostało praktycznie nic. Tak było na przykład z zamkiem w Pszczynie albo zamkiem w Łańcucie. Mimo to ich historyczna nazwa „zamek” pozostała. Z Moszną kłopot jest znacznie większy bowiem zabytek ten budowlą obronną nie był nigdy. Powstał w drugiej połowie osiemnastego stulecia od początku jako luksusowa rezydencja rodu Tiele – Winckler. Jednakże na oficjalnej stronie tego miejsca widnieje wyraźnie nazwa „zamek w Mosznej”. Być może (a raczej na pewno) ze względu na kształt – liczne wieże i wieżyczki, które z zamkami często się kojarzą. My jednak będziemy w dalszej części tego tekstu używać określenia „pałac”.
Moszna – gdzie to jest?
Moszna znajduje się w województwie opolskim niedaleko Krapkowic. Jest to bardzo mała miejscowość z niespełna czterystu stałymi mieszkańcami. Kilkanaście kilometrów stąd znajduje się granica z Czechami.
Pałac w Mosznej – co warto wiedzieć?
Jest to jeden z najpiękniejszych i najbardziej znanych zabytków Śląska. Od początku istnienia (1866) aż do roku 1945 należał do wspomnianego wyżej rodu bogatych przemysłowców Tiele – Winckler. Pierwotnie miał barokowy kształt i był mniejszy niż obecnie. Po pożarze z roku 1896 i odbudowie powstały neogotycka część wschodnia wraz z oranżerią i neorenesansowe skrzydło zachodnie. Można wiec bez wątpienia napisać, że całość jest mieszanką wielu różnych stylów architektonicznych, które razem tworzą całkiem ciekawą budowlę.
Pałac ma 365 pomieszczeń i 99 wież i wieżyczek. My oczywiście tego nie liczyliśmy, wierzymy autorom przewodników, ale jeśli ktoś z naszych Czytelników chciałby to sprawdzić to… czemu nie. Cała budowla liczy około 8 tysięcy metrów kwadratowych powierzchni. Do tego dochodzi wokół przepiękny dwustuhektarowy park z licznymi starymi dębami i znanymi na całą okolicę azaliami, które najpiękniej kwitną w maju i czerwcu. Na terenie tego parku jest też cmentarz z grobami dawnych właścicieli.
Po II wojnie światowej do roku 2013 w pałacu znajdowały się różne instytucje między innymi Centrum Terapii Nerwic. Obecnie jedna część zabytku przeznaczona jest na hotel, a druga udostępniona do zwiedzania turystycznego. Po pałacowych komnatach oprowadza przewodnik. Niestety znaczna część dawnego wyposażenia – w tym meble, obrazy, bibeloty została wywieziona albo zniszczona przez stacjonujące tu w roku 1945 oddziały armii radzieckiej. Mimo to jest co oglądać.
Co w pobliżu?
Zachęcamy do odwiedzenia pobliskich Krapkowic i Głogówka. Warto zaliczyć ciekawe, choć mało znane Muzeum Sztuki Sakralnej w Ligocie Dolnej. No i oczywiście Górę Świętej Anny.
Foto: własne