Kościół ewangelicki w Żorach na Śląsku
Kościół Ewangelicki w Żorach – od wojny trzydziestoletniej do ekumenizmu
Kościół Ewangelicki w Żorach (ten przez duże K, czyli wspólnota wyznaniowa) istnieje od XVI wieku. Dokładniej około roku 1530 rozpoczął swoją działalność za przyczyną książąt śląskich, którzy wtedy przeszli na luteranizm. A więc było to kilkanaście lat po wystąpieniu Marcina Lutra w Wittenberdze. Zresztą nie tylko Żory, ale cały Śląsk jako dominującą religię przyjął protestantyzm. Dlatego też w prawie każdym mieście śląskim, a także na wielu wsiach można zauważyć kościoły katolickie i ewangelickie.
Niestety przez długi czas było to przyczyną sporów religijnych między protestantami i katolikami. Najbardziej znana jest wojna trzydziestoletnia (1618 – 1648), która pochłonęła mnóstwo ofiar po obu stronach. Niesnaski wyznaniowe trwały kilka wieków, a różne budynki kościelne należały na przemian do jednych i drugich.
Obecnie w Żorach do wyznania ewangelicko – augsburskiego przyznaje się około 700 osób, a zarówno protestanci jak też katolicy mogą bez przeszkód oprawiać nabożeństwa na swój sposób.
Kościół ewangelicki Zbawiciela w Żorach
Świątynia parafialna żorskich ewangelików ta, którą widzimy teraz stoi od roku 1931. Nosi imię Zbawiciela, a kamień węgielny pod jego budowę został poświęcony w roku 1929. Od 1945 do 1950 używali go katolicy. Kiedy wrócił do wspólnoty ewangelickiej w roku 1951 odbyło się ponowne jego poświęcenie. Budynek reprezentuje styl modernistyczny z elementami neobaroku. Autorami projektu byli bracia Hurert i Henryk Erasowie z Wrocławia. Wnętrze utrzymane jest w stylu art deco. Stojąca obok plebania powstała w roku 1907.
Kościół ewangelicki w Żorach stoi bardzo blisko ścisłego centrum czyli Starówki, chociaż nieco na uboczu. Jest raczej nieduży, Ma niezbyt wysoką wieżę przykrytą kopulastym hełmem. Niestety nie jest ogólnodostępny i aby zobaczyć go od środka trzeba przyjść chwilę przed nabożeństwem, albo krótko po nim. Bowiem przeszkadzać w czasie modlitwy nie wypada.
Inne znane świątynie protestanckie w Polsce
Najbardziej znanymi w naszym kraju świątyniami ewangelickimi są Kościół Pokoju w Jaworze, Kościół Pokoju w Świdnicy – obydwa włączone a listę światowego dziedzictwa UNESCO. Bardzo wielu z nas na pewno też umiałoby wymienić świątynię Wang z Karpacza.