Świecie i zamek w Świeciu

Świecie i zamek w Świeciu atrakcje województwa kujawsko – pomorskiego

Świecie i zamek w Świeciu leżą w województwie kujawsko – pomorskim, w widłach dwóch rzek – Wdy i Wisły.

Co warto wiedzieć o Świeciu?

Jest to średniej wielkości miasto, które ma bogatą historię i sporo interesujących zabytków. Znajdziecie tu siedzibę władz powiatu, a także władz gminy dla okolicznych wsi. Żyje tu około 26 tysięcy stałych mieszańców przy powierzchni niespełna 18 kilometrów kwadratowych. Przebiegają tędy dwie drogi krajowe (nr 91 i 5), magistrala kolejowa w kierunku Gdyni i Śląska a także niedaleko autostrada A1.

Pierwsza wzmianka historyczna na temat Świecia – stolicy księstwa pomorskiego pojawia się już w roku 1198. Jego władcami byli między innymi Grzymisław, Świętopełek, Mściwoj. W różnych późniejszych dokumentach występuje jako Swencza, Suece, Svecze, Swete, Swece. Pod względem regionalnym obecnie należy do Kociewia. Ponieważ położone jest na wzniesieniu (wysoczyźnie morenowej) istnieje spora różnica wysokości różnych części miasta (niektóre źródła podają 19 – 86 m.n.p.m.).

Przez pewien czas był tu gród obronny, który oddzielał Pomorze od ziem władanych przez Krzyżaków. Natomiast na początku XIV stulecia w 1309 miasto zostało przejęte przez Zakon, który utworzył tu swoją komturię. Później na przestrzeni wieków panowali tu jeszcze władcy różnych krajów – Polski, Prus, a także Szwedzi (podczas „potopu”). Natomiast po odzyskaniu niepodległości wróciło do Polski w roku 1920.

Jest w Świeciu wiele ciekawych i wartych obejrzenia turystycznych ciekawostek. Najcenniejszymi z nich są gotycki zamek krzyżacki, stary kościół farny, mury obronne, kościół Andrzeja Boboli, ratusz, a także dziewiętnastowieczne mieszczańskie kamienice.

Zamek w Świeciu

Zamek w Świeciu wybudowali Krzyżacy w połowie XIV wieku we wspomnianych wyżej widłach rzek Wdy i Wisły. Różne źródła podają różne (sprzeczne) informacje na temat architektury budowli. Niektóre piszą, że zamek – siedziba komturów miał dwa skrzydła, inne, że cztery. Natomiast na pewno w narożnikach wznosiły się cylindryczne baszty. Najważniejsza z nich – 34 metrowa stoi do dziś. Jest to krzywa wieża, a jej odchylenie od pionu wynosi 106 centymetrów. Szczyt zakończony jest krenelażem (jakby koroną). Był to element architektoniczny służący głównie do obrony – łatwo było z tego strzelać, a trudniej trafić w broniącego ją rycerza. Wieża jest udostępniona dla turystów. Rozciąga się z niej piękny widok na chronione tereny przyrodnicze Natura 2000, Dolinę Dolnej Wisły i miasto.

Zamek stoi na nasypie, a obydwa (lub cztery) skrzydła budowli miały około 51 metrów długości. W trzypiętrowym skrzydle północno – zachodnim na I piętrze znajdowały się kościół i refektarz. Wokół kwadratowego dziedzińca utworzono krużganki.

Po przejęciu przez Polaków od połowy XV wieku była tu siedziba polskich starostów królewskich. Sto lat później z inicjatywy kasztelana chełmińskiego – Jerzego Konopackiego zamek stał się renesansową rezydencją. Podobnie jak w przypadku wielu innych podobnych budowli największe zniszczenie dokonało się podczas potopu szwedzkiego. Zabytek nigdy nie odzyskał dawnego kształtu, chociaż od połowy XIX stulecia podejmowano tu liczne prace zabezpieczające. Dopiero po drugiej wojnie światowej udała się częściowa odbudowa.

Z historii na uwagę zasługuje też nadwiślańskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, które na zamku odbywało ćwiczenia od roku 1898 do wybuchu I wojny światowej. Na potrzeby tego Towarzystwa powstało tu boisko sportowe. Natomiast w czasie międzywojennym zabytek stał się siedzibą Wydziału Dróg Wodnych. Wieża służyła między innymi do obserwacji Wisły w celu ostrzegania przed powodziami.

Obecnie w zamku odbywają się liczne imprezy kulturalno – rozrywkowe.

Polecamy inne pokrzyżackie zamki

Sporo krzyżackich zamków znajdziecie na Mazurach, a między innymi zamek w Kętrzynie Pasłęku, Nidzicy, i wielu innych miastach. Natomiast w Kujawsko – Pomorskiem proponujemy Muzeum Archeologiczne w Biskupinie.