Miasto Pasłęk i zamek w Pasłęku

Miasto Pasłęk – historia i atrakcje

Miasto Pasłęk leży na Mazurach, a dokładniej na Pojezierzu Iławskim w powiecie elbląskim. Historycznie te okolice nazywały się Prusami Górnymi.

Stałych mieszkańców jest nieco ponad 12 tysięcy. Z nakazu krzyżackiego mistrza Meinhardta z Kwefurtu prawa miejskie nadano Pasłękowi (wcześniej nazwa Pazluch lub Pazluk) pod koniec trzynastego stulecia. W wiekach wcześniejszych istniał tu staropruski gród plemienia Pogezanów. Ciekawostką może być fakt, że dawnymi mieszkańcami grodu byli Holendrzy. Z tego powodu przez pewien czas miasto nazywało się Hollandt. W piętnastym wieku po bitwie pod Grunwaldem Pasłęk przechodził na przemian we władanie Polaków i Krzyżaków. Później były tu jeszcze Prusy Książęce i Niemcy. W czasie potopu okolicą rządzili Szwedzi, w osiemnastym wieku Rosjanie, w czasie wojen napoleońskich Francuzi, później znów Prusy i Niemcy. Do Polski ziemie te włączone zostały dopiero w roku 1945.

W mieście jest dużo pięknych zabytków. Przede wszystkim zamek krzyżacki, gotycki kościół św. Bartłomieja, mury miejskie z Bramą Młyńską i Kamienną Wieżą, ratusz i dawne kamienice.

W średniowieczu Pasłęk otaczał mur podobnie jak wiele innych miast. Mur ten jest najdłuższym zachowanym do dziś na terenie województwa warmińsko – mazurskiego. Do wnętrza grodu prowadziły trzy bramy wjazdowe, z których do dzisiaj pozostały dwie – Kamienna zwana Wysoką i Młyńska stojąca na uboczu. Trzecia – Garncarska już nie istnieje. Wszystkie powstały na początku czternastego stulecia.

Zamek w Pasłęku

Podobnie jak wiele innych tego typu budowli w województwie warmińsko – mazurskim zamek wznieśli Krzyżacy w XIV wieku. Według przekazów historycznych wcześniej od X wieku stał tu pruski gród obronny. Zamek stoi na wzgórzu, a od miasta oddzielony był fosą. W pierwotnej wersji miał jedno skrzydło i dwie wieże. Rozbudowa czyli dostawienie drugiego skrzydła nastąpiło po roku 1454, kiedy z Elbląga do Pasłęka przeniósł się zakonny komtur.

W 1521 roku na skutek powstania mieszczan przeciw zakonowi Krzyżacy zostali wygnani z miasta. Wówczas część zamku uległa zniszczeniu. Kolejne zniszczenia nastąpiły około 20 lat później, kiedy w mieście wybuchł wielki pożar.

Odbudowa nastąpiła jeszcze w tym samym wieku. Powstały jeszcze dodatkowe dwa skrzydła, a wieże otrzymały okrągły kształt. Umocnienia obronne pozwoliły sprostać atakom szwedzkim w czasie potopu. W następnych wiekach mieściły się tu koszary, magazyny, więzienie i sąd.

Wielkich zniszczeń dokonała w czasie II wojny światowej Armia Czerwona, która ten zamek (podobnie jak wiele innych poniemieckich zabytków) celowo podpaliła.

Obecnie po odbudowie znajdują się tu instytucje administracyjno – kulturalne.

Z zamkiem w Pasłęku związane są legendy o licznych podziemnych tunelach (naukowcy odnaleźli jeden, który prowadzi do kościoła św. Bartłomieja). Podobno też tutaj znajduje się ukryta słynna bursztynowa komnata.