Zabytkowy kościół w Wąchocku
Zabytkowy kościół w Wąchocku przy klasztorze cystersów
Zabytkowy kościół w Wąchocku nosi imiona Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Floriana. Przylega bezpośrednio do cysterskiego klasztoru, o którym piszemy w osobnym artykule. Powstał w pierwszej połowie XIII stulecia pod okiem włoskiego mistrza Simona.
Architektura i wystrój
Jest to trójnawowa bazylika z transeptem i bocznymi kaplicami przylegającymi do prezbiterium. Początkowo reprezentował styl romański. Niestety na przestrzeni wieków został „zepsuty” przez dodatki gotyckie i barokowe. Chociaż z romańskich elementów też sporo się zachowało. Remonty były wymuszone koniecznością odbudowy po pożarach, a częściowo stały się efektem panującej a w architekturze mody na konkretne style.
Kościół w Wąchocku uchodzi za najlepiej zachowaną świątynię romańską w Polsce. Charakterystyczne na murze są dwukolorowe paski powstałe dzięki zastosowaniu żółtego i czerwonobrunatnego piaskowca. Kamieniarski kunszt widać w rozetach, służkach (rodzaj elementu konstrukcyjno – dekoracyjnego), krzyżowo – żebrowych sklepieniach, ostrołukowych arkadach i portalu. Świątynia jest orientowana. Nie ma wieży, jedynie sygnaturę.
W znacznej części budowla zachowała pierwotny kształt. Elementami postawionymi w późniejszych stuleciach są szesnastowieczna boczna kaplica Wincentego Kadłubka i dziewiętnastowieczna kruchta.
Przy wejściu do kościoła po lewej stronie można zauważyć Kamienny Herb tutejszego fundatora czyli biskupa Gedeona.
Wewnątrz uwagę przyciągają między innymi osiemnastowieczne polichromie. Jest także sporo barokowych i rokokowych elementów takich jak dwanaście bocznych ołtarzy czy ambona. Natomiast ołtarz główny jest neoromański. Okna są nieduże, półkoliście zwieńczone. W nawie głównej stoi osiem czworokątnych filarów. Piękne siedemnastowieczne, bogato zdobione organy należą do najcenniejszych w Polsce.
We wspomnianej wyżej kaplicy błogosławionego Wincentego Kadłubka znajdują się obraz z jego wizerunkiem i relikwie. Natomiast cenny krzyż z wizerunkiem Chrystusa zobaczycie w Kaplicy Ukrzyżowania. Warto też zajrzeć do kaplicy świętej Anny Samotrzeciej.
Inne cysterskie zabytki na naszej stronie
Polecamy na naszej stronie piękne cysterskie archiopactwo w Jędrzejowie, także w województwie świętokrzyskim. Prócz tego na Górnym Śląsku między Rybnikiem i Gliwicami znajdziecie sanktuarium w Rudach. Natomiast na Pojezierzu Lubuskim koniecznie trzeba zaliczyć pocysterskie pamiątki w Gościkowie – Paradyżu.
Foto: własne