Cerkiew św Dymitra w Czarnej (Małopolska)

Cerkiew św Dymitra w Czarnej w Małopolsce

Trzeba koniecznie zaznaczyć, że chodzi o cerkiew św Dymitra w Czarnej w Małopolsce (niespełna 40 kilometrów od Nowego Sącza). Jest bowiem inna cerkiew o tej samej nazwie i też we wsi Czarna w Bieszczadach. Nie trudno więc o pomyłkę.

Trochę historii

Świątynia powstała w 1764 roku, ale jej pierwotny kształt na przestrzeni lat nieco się zmieniał. Między innymi w pierwszej połowie dziewiętnastego wieku zostało nieco wydłużone prezbiterium. Ostatni większy remont miał miejsce w latach 90 – tych ubiegłego stulecia. Po akcji Wisła i przymusowym wysiedleniu Łemków przestała funkcjonować jako cerkiew prawosławna. Obecnie jest to kościół filialny parafii rzymskokatolickiej w Brunarach, a nosi tytuł Matki Bożej Nieustającej Pomocy.

Architektura i wystrój cerkwi w Czarnej

Jest to typowa świątynia łemkowska, z charakterystycznym podziałem na 3 części – prezbiterium, nawę główną i babiniec. Każdą z nich  pokrywa blaszany dach i baniasty hełm z krzyżem.  Najwyższa wieża wznosi się nad babińcem. Cerkiew jest drewniana orientowana o konstrukcji zrębowej. Natomiast ściany pokrywają deseczki gontu.

Wewnątrz podobnie jak w wielu innych tego typu kościołach zachwyca wspaniały ikonostas. Jest osiemnastowieczny, barokowy. W cerkwiach prawosławnych ikonostas oddziela nawę przeznaczoną dla wiernych od prezbiterium, do którego wstęp mają tylko kapłani. Ponieważ ta w Czarnej należy obecnie do katolików możliwe jest zajrzenie za ścianę z ikonami. Według wiernych obrządków wschodnich to jest wejście do nieba.

Na jednej z bocznych ścian znajduje się ikona Matki Bożej z Dzieciątkiem pochodząca z ikonostasu siedemnastowiecznego. Warto też zwrócić uwagę na dziewiętnastowieczną piękną polichromię, a także kamienny portal pomiędzy zakrystią i prezbiterium.

Otoczenie cerkwi

Wokół znajduje się niewysoki kamienny murek, a na cmentarzu do dziś zachowały się dawne zabytkowe nagrobki.

Cerkiew św Dymitra w Czarnej – zwiedzanie

Od maja do października cerkiew jest dostępna dla zwiedzających codziennie. Oglądanie możliwe jest przez niemal cały dzień oprócz godzin, kiedy odbywają się nabożeństwa. Natomiast poza sezonem trzeba się umówić. Można też poprosić miejscowego przewodnika, żeby oprowadził i opowiedział o tym pięknym i ciekawym zabytku.

Foto: własne