Wywierzysko Olczyskie w Tatrach

Wywierzysko Olczyskie w Tatrach – a co to takiego wywierzyska?

Nazwą wywierzysko określa się naturalny wypływ wody podziemnej krążącej w szczelinach i pustkach skalnych w terenie krasowym. Wypływ taki powstaje w miejscu, gdzie woda napotyka przeszkodę w postaci warstwy skał nieprzepuszczalnych. Wydostaje się na powierzchnię terenu płynąc pod ciśnieniem hydraulicznym. Czymś takim jest również właśnie wywierzysko Olczyskie w Tatrach, które tu opisujemy.

Źródła takie cechują się zazwyczaj dużą wydajnością, ponieważ odprowadzają wody pochodzące ze stosunkowo dużych obszarów lokalnej zlewni. Nazwa ma charakter regionalny. Natomiast w terminologii zachodniej przyjęło się nazywać tego typu źródła terminami reokren lub też źródło typu Vaucluse od bardzo wydajnego wypływu we francuskich Alpach.

W polskich Tatrach mamy 5 dużych wywierzysk, przy czym 3 z nich są dostępne turystycznymi szlakami. Jednym z nich jest Wywierzysko Olczyskie.

Cechy Wywierzyska Olczyskiego

Wywierzysko znajduje się na wysokości 1070 m.n.p.m. w Dolinie Olczyskiej. W pobliżu żółtego szlaku prowadzącego na przełęcz Nosalową na skraju górskiej hali. Jest to źródło o średniej wydajności 700 l/s, która oczywiście waha się w zależności od pory roku i warunków pogodowych. Wypływająca woda ma temperaturę 4-5 stopni Celsjusza.

Już kilka metrów od wypływu z niszy skalnej formuje duży potok opadający bystrzami w kierunku osi doliny. Źródło zasilane jest przez wody z obszaru doliny Pańszczycy. To oznacza iż przepływa podziemnymi kanałami pod znajdującą się na tej trasie Doliną Suchej Wody Gąsienicowej. Ustalono, że krążenie wód w skałach w takich warunkach trwa ponad 40 godzin.

Dolina Olczyska

Zwłaszcza w upalny dzień to bardzo przyjemne zacienione miejsce, które w zależności od planu wycieczki może stanowić koniec spaceru doliną Olczyską. Ewentualnie też przystanek w drodze na Nosal lub Wielki Kopieniec. Natomiast na sąsiedniej hali znajduje się kilka drewnianych szałasów a poniżej przy skrzyżowaniu szlaków w osi doliny również ławeczki. Oprócz krajobrazu tatrzańskich regli przy wylocie Doliny Olczyskiej znajduje się rezerwat chroniący rzadkie górskie płazy. Jest także drewniana kaplica w Jaszczurówce – słynny zabytek, jaki często zdarza się zobaczyć na pocztówkach z Zakopanego.

Tekst & Foto – Tomasz Zapała – Turystycznie Forum.