Międzyrzecki Rejon Umocniony - lubuskie

Międzyrzecki Rejon Umocniony nazywany z niemieckiego Ostwall jest bezcennym zabytkiem sztuki fortyfikacyjnej i będzie wielką gratką da wszystkich miłośników militariów.

Międzyrzecki Rejon Umocniony – militarne pamiątki

Zgodnie z nazwą Międzyrzecki Rejon Umocniony znajdziecie w pobliżu miasta Międzyrzecz w województwie lubuskim. Jest to przede wszystkim mnóstwo bunkrów, schronów i i innych instalacji wojskowych. Często połączonych podziemnymi tunelami o łącznej długości ponad 30 kilometrów. Nadto około 80 kilometrów łącznej długości elementów strategicznych na ziemi.

Tu i ówdzie w rejonie Międzyrzecza (na przykład w gminie Lubrza) można zobaczyć sporo pojedynczych kopuł pancernych z otworami strzelniczymi. Do niektórych da się wejść po uzgodnieniu z administratorem. Ciekawostką są też zapory pancerne nazywane „zębami smoka” – długie rzędy niewysokich betonowych słupków, które miały dawniej stawiać opór na drodze nawet czołgom.

Trzy odcinki MRU

Międzyrzecki Rejon Umocniony składa się z trzech nieco różnych odcinków. Mamy więc Odcinek północny opierający się o rzekę Wartę pod Gorzowem Wielkopolskim. Łączy się on z południową flanką Wału Pomorskiego, a kończy w okolicach miejscowości Kursko i Pieski.

Odcinek centralny pozbawiony poważniejszych przeszkód wodnych był najsłabszym punktem linii zapór. Został on z tego powodu najsilniej ufortyfikowany. Ciągnie się od Kurska do Boryszyna przez Pniewo. Odcinki północny i południowy miały opierać się bowiem o przeszkody wodne. Dla ich maksymalnego wykorzystania zbudowano szereg obiektów hydrotechnicznych. Natomiast odcinek południowy łączy umocnienia MRU z Linią Środkowej Odry.

Międzyrzecki Rejon Umocniony – jeszcze trochę ciekawostek

Budowa schronów bojowych MRU rozpoczęła się w roku 1934 dla obrony wschodnich granic Rzeszy. Jednakże w 1938 (niektóre źródła podają 1939) przerwano prace na rozkaz Hitlera, który był niezadowolony z postępu prac. Kilka lat wcześniej zwierzchnik sił zbrojnych Rzeszy osobiście wizytował budowę obiektu bojowego w Wysokiej i zafascynowany projektem zaakceptował plan budowy MRU. Mimo iż całość przedstawia się imponująco to z pierwotnych planów zrealizowano zaledwie około 30 procent.

Do wybuchu wojny Niemcy na tej prawie stukilometrowej linii MRU wybudowali 106 żelbetonowych bunkrów, w tym 21 połączono siecią podziemnych tuneli o łącznej długości ponad 30 kilometrów i głębokości do 40 metrów.

Kopuły pancerne miały stropy o grubości 35 centymetrów i półmetrowe pancerze. Stanowiły one osłonę przed moździerzami, miotaczami ognia i strzałami z karabinów maszynowych. Same też były wyposażone w tego typu uzbrojenie.

Co ciekawe budowę MRU prowadziła prywatna firma niemiecka na zlecenie administracji wojskowej. Całość składa się z trzech odcinków naszpikowanych obiektami obronnymi. Pomiędzy Wałem Pomorskim, rzeką Wartą i Linią Środkowej Odry. Jest to największa w Europie i jedna z największych fortyfikacji świata.

W okresie wojennym z podziemnych korytarzy korzystała fabryka Firma Daimler – Benz. Produkowała i naprawiała tam silniki lotnicze.

Na przełomie stycznia i lutego 1945 fortyfikacje MRU zostały zdobyli Rosjanie, którzy zajęli całą potężną linię fortyfikacyjną w czasie 3 dni.

Atrakcja turystyczna

Część obiektów MRU można zaliczyć z przewodnikiem, gdyż obecnie jest to atrakcja turystyczna. Jedno z wejść (chyba najsłynniejsze) znajdziecie w miejscowości Pniewy. Inną podziemną trasę napotkacie w tak zwanej Pętli Boryszyńskiej.

Od razu napiszemy, że aby zwiedzić Podziemia Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego warto wcześniej zarezerwować bilety (na przykład telefonicznie). Może bowiem się zdarzyć, że z powodu nadmiaru chętnych braknie miejsc na dany dzień.

Istnieje możliwość wyboru różnych wariantów i długości trasy. Najkrótsza liczy około półtora kilometra, dłuższe ekstremalne dla najodważniejszych mogą osiągać nawet kilkanaście kilometrów.

Na zwiedzanie warto się wybrać w ciepłej odzieży (nawet latem) bowiem w podziemiach panuje stała temperatura nieprzekraczająca 12 stopni C.

We wspomnianych Pniewach jest też wystawa sprzętu wojskowego, odbywają się również zloty pojazdów militarnych. Chętni mogą przejechać się wojskowym samochodem.

Ciekawostka dla miłośników nietoperzy

Podziemia Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego upodobali sobie nie tylko miłośnicy wojskowych pamiątek, ale też nietoperze, które w licznych koloniach zamieszkały w dawnych bunkrach.

Zimuje tu co roku ponad 20000 osobników z dwunastu gatunków. Stąd także jest to dobre miejsce dla wszystkich, którzy interesują się tematyką tych ssaków. Jest to największy w Europie rezerwat nietoperzy.

Co w pobliżu Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego?

W Międzyrzeczu warto zobaczyć nie tylko fortyfikacje MRU, które tworzył Adolf Hitler, ale także zamek. Niedaleko w miejscowości Rokitno znajdziecie sanktuarium Maryjne. Przejedźcie się też śmieszną kolejką ogrodową we wsi Nietoperek.