Archikatedra gnieźnieńska

Archikatedra gnieźnieńska

Archikatedra gnieźnieńska – co warto wiedzieć?

Archikatedra gnieźnieńska oficjalnie ma bardzo długą nazwę. Dokładnie jest to Bazylika Prymasowska Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gnieźnie. Stoi na Wzgórzu Lecha już ponad 1000 lat. Należy do najważniejszych arcydzieł sztuki sakralnej w naszym kraju. Jednocześnie mówi się także o niej „Matka wszystkich kościołów w Polsce”. Zanana jest również jako miejsce spoczynku wiecznego świętego Wojciecha, koronacji pięciu naszych królów i siedziba prymasów. Od roku 1994 znajduje się na liście pomników historii.

Nie pierwsza katedra w tym miejscu

Wprawdzie jak napisaliśmy wyżej historia katedry gnieźnieńskiej liczy już wiele wieków, ale ta, którą zobaczycie obecnie jest wcale niepodobna do świątyni, w której odbywały się na przykład uroczystości koronowania króla Bolesława Chrobrego. Bowiem w tym samym miejscu stało wcześniej kilka innych kościołów, w tym  dwie katedry. Najstarsza przedromańska uległa zniszczeniu na skutek najazdu Czechów w roku 1038. Kolejną – romańską w 1341 roku doprowadzili do ruiny Krzyżacy. Ślady i pozostałości tych pierwszych tutejszych zabytków zobaczycie wchodząc do podziemia.

Budowa obecnej świątyni w stylu gotyckim zaczęła się w połowie czternastego stulecia. Ale też nie wyglądała tak od początku. Z biegiem wieków powstawały kolejne elementy takie jak wieże, kaplice boczne, ołtarze i inne detale. Duża przebudowa na styl barokowy nastąpiła w latach 1641 – 1652. Ale dalej nie był to koniec budowlanych poprawek bo raz po raz zdarzały się jeszcze jakieś następne zmiany. Ostatnia z tych większych była po II wojnie światowej. Kiedy celowo katedra została ostrzelana przez Armię Czerwoną, trzeba było wiele elementów budować prawie od początku. Między innymi dach. Mimo wszystko wyszło to zabytkowi na dobre bowiem przywrócono przy okazji piękne gotyckie kształty.

Zwiedzanie Archikatedry w Gnieźnie

Jeśli chodzi o zwiedzanie tego miejsca radzimy poświęcić na to co najmniej kilka godzin. Wejście do samego kościoła jest darmowe, ale już żeby zobaczyć słynne Gnieźnieńskie Drzwi, zajrzeć do podziemi (a warto), wejść na taras widokowy na wieży (to atrakcja dla osób o niezłej kondycji) trzeba zapłacić. Bilety kupuje w znajdującym się po sąsiedzku w budynku Muzeum Archidiecezjalnego. Zwiedzamy wszystko z audioprzewodnikiem. Na ten czas dostajemy wypożyczony sprzęt, dzięki któremu dokładnie dowiemy się co po kolei oglądamy.

Archikatedra gnieźnieńska – architektura i wystrój

Jest to świątynia duża. Można napisać, że monumentalna. Trójnawowa, z transeptem i ambitem (czyli przejściem za głównym ołtarzem). Do głównego korpusu budynku przylega 14 bocznych kaplic. Najbardziej rzucającą się w oczy ozdobą po wejściu do środka jest baldachim, a pod nim konfesja (sarkofag) ze szczątkami świętego Wojciecha. Trudno wymienić wszystkie arcydzieła sztuki sakralnej, jakie możecie tu zobaczyć. Praktycznie zarówno część główna jak i boczne kaplice pełne są najprawdziwszych wspaniałości. Do najciekawszych należy między innymi złocony osiemnastowieczny tron prymasowski. Oprócz rzeźb, obrazów i innych cennych precjozów warto spojrzeć na architektoniczne detale takie jak sklepienie, gzymsy, portale. No i warto odżałować kilka złotych aby móc podejść pod wspomniane wyżej Drzwi Gnieźnieńskie ze scenami życia świętego Wojciecha. Do zabytków w świątyni należą także dzwony .

Foto: własne

Dodaj komentarz