Pierwsza polska stolica – Gniezno
Pierwsza polska stolica czyli oczywiście Gniezno
Już chyba dzieci w pierwszych klasach szkoły podstawowej wiedzą, że pierwsza polska stolica nazywała się Gniezno. Jest to więc bardzo stare miasto, z długą historią i sporą ilością ładnych zabytków na czele z archikatedrą. Jednakże całkiem stare ślady przeszłości trudno jest tu znaleźć. Nie ma na przykład zamku, co z miastem królewskim zwykle się kojarzy. To co najciekawsze wraz ze wspomnianą świątynią katedralną zobaczycie na tak zwanym Wzgórzu Lecha. Między innymi piękne Muzeum Archidiecezjalne. Wśród zabytków sakralnych Gniezna wyróżnimy kościół świętego Jerzego, kościół franciszkański (o dwóch nawach), kościół św. Trójcy. Jest jeszcze kilka innych bardzo ciekawych, nie damy rady ich wszystkich wymienić. Niedaleko od Wzgórza Lecha krótką ulicą dojdziecie do Rynku z ratuszem. Wokół tegoż Rynku stoi sporo ładnych kamienic z restauracjami i kawiarniami.
Dla przybliżenia turystom i innym gościom historii naszego kraju powstało w Gnieźnie Muzeum Początków Państwa Polskiego, które szczerze nas nie zachwyciło. Przede wszystkim dlatego, że bardzo wiele eksponatów to nie oryginały ale repliki słynnych przedmiotów, które na co dzień znajdują się w wielu innych muzeach. Gdyby ktoś jedna wolał poznać zabytki kultury technicznej to tego typu muzeum także tu znajdziecie, chociaż już poza centrum.
Jak Wrocław ma swoje krasnale tak w Gnieźnie można tu i ówdzie przy tak zwanym Trakcie Królewskim natrafić na królika albo pomnik jakiegoś króla. Spośród terenów zielonych wspomnimy ładnie zadbane otoczenie jeziora Jelonek (bardzo blisko katedry). Są też jak to zwykle bywa różne inne parki miejskie i skwery.
Co jeszcze trzeba wiedzieć o Gnieźnie?
Miasto leży w województwie wielkopolskim, ale blisko jest też stąd do kujawsko – pomorskiego. Jest to jednocześnie miasto powiatowe, a jego lokacja sięga trzynastego stulecia, chociaż założenie nastąpiło najprawdopodobniej jeszcze przed chrztem Polski (940 – 941). Mieszka tu na stałe niespełna 70 tysięcy osób. Przed II rozbiorem Polski było stolicą województwa gnieźnieńskiego, a przed reformą administracyjną z roku 1998 należało do województwa poznańskiego.
Co ciekawe – podobnie jak Rzym leży na siedmiu wzgórzach. Najsłynniejszym jest wspomniane wcześniej Wzgórze Lecha. Wokół znajdziecie sporo jezior, ponieważ jest to Pojezierze Wielkopolskie. Patronem Gniezna jest święty Wojciech. Sarkofag z jego doczesnymi szczątkami znajduje się we wspomnianej wyżej archikatedrze. Być może pamiętacie ze szkoły słynną legendę o Lechu, Czechu i Rusie. Lech miał tu w okolicy zobaczyć gniazdo pięknego ptaka (orła) i założył swój gród (stąd nazwa Gniezno). Legendę tę wspominają w swoich kronikach Gall Anonim i Jan Długosz. Nazwa Gniezna pojawia się także na denarze z czasów Bolesława Chrobrego.
Jeszcze kilka ciekawostek o Gnieźnie
Do najważniejszych wydarzeń na terenie miasta należy zjazd gnieźnieński roku 1000 w którym brali udział Bolesław Chrobry i cesarz Otton III. Powstała wtedy metropolia gnieźnieńska i arcybiskupstwo. W 1038 roku wielkich zniszczeń (między innymi zburzenie zamku) dokonał czeski książę Brzetysław I. Niedługo potem Kazimierz Odnowiciel przeniósł stolicę Polski do Krakowa. Kolejnych zniszczeń w czternastym stuleciu dokonali Krzyżacy. Odbudowa i rozwój nastąpiły w latach panowania Kazimierza Wielkiego. Natomiast za czasów Władysława Jagiełły dzięki staraniom arcybiskupa Mikołaja Trąby biskupi gnieźnieńscy mieli prawo do używania tytułu prymasa (aż do roku 1992). W czasie rozbiorów tereny okoliczne dostały się pod panowanie Prus.
Foto: własne