Cmentarz Żydowski w Kazimierzu Dolnym

Cmentarz Żydowski w Kazimierzu Dolnym znajdziecie przy ulicy Czerniawy. Jest to poza ścisłym centrum miasta. Warto bowiem wiedzieć, że niegdyś Kazimierz był jednym z tych miast polskich w którym ludności żydowskiej mieszkało naprawdę sporo.

Cmentarz Żydowski w Kazimierzu Dolnym przy ulicy Czerniawy – krótka historia

Cmentarz powstał w połowie dziewiętnastego stulecia, dokładniej w roku 1851. Natomiast jego dewastacja nastąpiła w pierwszych latach drugiej wojny światowej. Na żądanie Niemców miejscowi Żydzi mieli wykopywać płyty nagrobne swoich przodków i brukować nimi teren wokół klasztoru ojców reformatów. Tam znajdowała się siedziba Gestapo i także więzienie.

Dla zatarcia pamięci o dawnych żydowskich mieszkańcach miasta padł nakaz aby wszelkie napisy i również polichromie skuwać, aby nie został po nich ślad.

Miejscowy malarz Antoni Michalak podsunął okupantom pomysł, aby napisów na macewach nie ścierać, tylko układać tablice tak, aby były zwrócone owymi napisami do ziemi. Teoretycznie bowiem miało to przyspieszyć likwidację żydowskich grobów.

Ściana Płaczu w Kazimierzu Dolnym i stare nagrobki

Po kilkudziesięciu latach zaczęto dawne macewy z ziemi wykopywać. Spora część z nich zachowała się w niezłym stanie. Zbudowano z nich pomnik – ścianę, której pierwowzorem miała być słynna Ściana Płaczu w Jerozolimie. Bardzo ciekawym elementem owej ściany jest pęknięcie. Po jego lewej stronie są tablice z grobów kobiecych, a po prawej z grobów mężczyzn.

Nie wszystkie nagrobki cmentarza żydowskiego w Kazimierzu Dolnym uległy całkowitemu zniszczeniu. Te, które ocalały, pozostały w niezmienionej formie do dzisiaj. Wtopione miedzy drzewa otaczającego je lasku.

Jeszcze jeden cmentarz żydowski też w Kazimierzu Dolnym

W mieście znajduje się także jeszcze jedna – znacznie mniej znana nekropolia żydowska. Niestety niewiele już z niej zostało. Przy ulicy Lubelskiej, na południowy – wschód od Rynku. To miejsce pochówku znacznie starsze od tego, które opisaliśmy powyżej.

Powstało w wieku szesnastym. W czasie drugiej wojny światowej tutaj również Niemcy dokonali zniszczeń. Postawili w tym miejscu baraki. Natomiast już w okresie rządów komunistycznych PRL w latach 50 – tych i 60 – tych na cmentarzu powstała szkoła i również boisko. Zabytkowe macewy stały się do tego jednym z materiałów budowlanych. Do dziś raz po raz obsuwająca się ziemia odsłania kości ludzkie pochowane po sąsiedzku.

Dla upamiętnienia cmentarza władze miasta postawiły pomnik – także stylizowaną macewę.