San Quirico d’Orcia w Toskanii

Położone pośród falujących wzgórz, złotych pól i cyprysowych alei San Quirico d’Orcia to jedno z tych miejsc, które wyglądają jak żywcem wyjęte z pocztówki.  Niewielkie miasteczko w południowej Toskanii, wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO, urzeka spokojem, harmonią i autentycznym włoskim urokiem.

Krótka historia San Quirico d’Orcia

Miasto  powstało w czasach średniowiecza na trasie słynnej Via Francigena – pielgrzymiego szlaku prowadzącego z Canterbury do Rzymu. Przez wieki było ważnym punktem postoju dla pielgrzymów, kupców i artystów. Spacerując uliczkami, można poczuć ducha dawnych czasów. Pierwsze wzmianki o San Quirico d’Orcia pochodzą z VIII wieku, kiedy osada nosiła nazwę San Quirico in Osenna.

W średniowieczu miasto było częścią Republiki Sieneńskiej i pełniło rolę strategicznego ośrodka obronnego. W 1155 roku to właśnie tutaj cesarz Fryderyk I Barbarossa spotkał się z posłami papieża Hadriana IV, co czyni San Quirico miejscem ważnym także w historii politycznej średniowiecznej Europy.

Miejscowość przeszła pod panowanie Wielkiego Księstwa Toskanii w siedemnastym wieku, a następnie zostało włączone do zjednoczonych Włoch. Dziś, mimo swojej niewielkości, zachowuje wyjątkowo autentyczny charakter – nieprzeładowany turystami, ale pełen życia.

San Quirico d’Orcia dziś

San Quirico d’Orcia to kwintesencja średniowiecznego włoskiego miasteczka. Kamienne domy o ciepłej, złotoceglastej barwie, wąskie uliczki brukowane szarym kamieniem, kwiaty na balkonach i donicach. Wszystko tu wydaje się idealnie współgrać z krajobrazem.
Centrum otaczają mury obronne z XII wieku, a przez miasto prowadzi główna ulica – Via Dante Alighieri, przy której znajdują się najważniejsze zabytki, restauracje i małe sklepy rzemieślnicze.

Współczesne San Quirico d’Orcia liczy około 2 600 mieszkańców i obejmuje również kilka malowniczych przysiółków, w tym słynne Bagno Vignoni – uzdrowisko z termalnymi źródłami.
Mimo że liczba ludności jest niewielka, miasteczko tętni życiem, szczególnie w sezonie letnim, gdy odbywają się tu lokalne festiwale, jarmarki i koncerty pod gołym niebem.

Gospodarka miasta opiera się głównie na turystyce, rolnictwie i produkcji oliwy oraz wina. Wokół rozciągają się pola pszenicy, winnice i gaje oliwne, a lokalne produkty – oliwa extra vergine z Val d’Orcia, ser pecorino i wina Orcia DOC – są dumą regionu.

Skąd wzięła się nazwa San Quirico d’Orcia?

Nazwa miasta pochodzi od św. Kwiryna (San Quirico) – młodego męczennika chrześcijańskiego z IV wieku, czczonego w całych Włoszech, a szczególnie w Toskanii.
Według tradycji, św. Kwiryn (Quiricus) był kilkuletnim chłopcem, który razem ze swoją matką, św. Julią (Santa Giulitta), zginął za wiarę w czasie prześladowań chrześcijan w Azji Mniejszej (dzisiejsza Turcja). Ich kult szybko rozprzestrzenił się po Europie, a w średniowieczu św. Kwiryn stał się jednym z popularniejszych patronów kościołów na terenie Italii.

Pierwszy kościół poświęcony św. Kwirynowi w tym regionie powstał prawdopodobnie już w VIII–IX wieku, wokół którego zaczęła rozwijać się osada. Z biegiem czasu miejscowość przyjęła nazwę San Quirico – czyli „święty Kwiryn”.

Drugi człon nazwy – d’Orcia – odnosi się do rzeki Orcia, która przepływa przez dolinę Val d’Orcia, u stóp miasteczka. Nazwa doliny pochodzi właśnie od tej rzeki i oznacza „dolinę Orcii”. Dodatek „d’Orcia” został włączony do nazwy miasta w późnym średniowieczu (prawdopodobnie w XIV wieku), aby odróżnić je od innych miejscowości o podobnych nazwach i jednocześnie podkreślić jego położenie geograficzne.

Co warto tu zobaczyć?

Sercem miasteczka i jego największym zabytkiem jest kolegiata świętego Kwiryna. Romańska fasada, kunsztowne portale i surowe wnętrze tworzą niezwykłą atmosferę. Warto zatrzymać się tu na chwilę refleksji – wnętrze kolegiaty emanuje spokojem i historią.

Będąc przy świątyniach wspomnimy też kościół świętego Franciszka. Nieduży, ale bardzo urokliwy kościół pochodzący z XIII wieku, położony nieopodal głównej ulicy miasta. Wyróżnia się prostą, gotycką fasadą i spokojnym wnętrzem, w którym można zobaczyć m.in. wizerunek Madonny z Dzieciątkiem, przypisywany szkołom sieneńskim. Choć często pomijany przez turystów, jest jednym z najpiękniejszych miejsc w San Quirico – pełnym ciszy i duchowej głębi.

Renesansowe ogrody Horti Leonini założone w XVI wieku, pełne geometrycznych alejek, strzyżonych żywopłotów i cienia cyprysów. To idealne miejsce na chwilę odpoczynku – zwłaszcza w gorące toskańskie popołudnie.

Spacerując wzdłuż murów obronnych warto również odkryć malownicze widoki na dolinę Val d’Orcia. San Quirico to mekka dla miłośników fotografii. W okolicy znajdują się jedne z najczęściej fotografowanych krajobrazów Toskanii. Zwłaszcza podobno wschody i zachody słońca potrafią tu dosłownie zapierać dech w piersiach (szkoda, że my nie mogliśmy tego zobaczyć).

Foto & Film: własne