Toszek i zamek w Toszku

Toszek i zamek w Toszku

Toszek i zamek w Toszku – atrakcje powiatu gliwickiego

Do ciekawych miejsc powiatu gliwickiego należą z pewnością miasto Toszek i zamek w Toszku.

Toszek

Toszek jest niewielkim miastem na Górnym Śląsku niedaleko Gliwic. Stałych mieszkańców liczy około 3,5 tysiąca. Jest też siedzibą gminy dla kilku okolicznych wsi. Płynie tędy niewielka rzeka – Potok Toszecki.

Miejscowość powstała podobno w 1163 z inicjatywy śląskiego księcia Bolesława Wysokiego, a pierwsza historyczna wzmianka na temat Toszka pojawiła się w bulli papieża Innocentego III w roku 1201.  Miasto znane było też pod  nazwami – Tossez, Tost, Toszecko. Prawa miejskie zostały nadane w roku 1235.
Na przestrzeni dziejów wraz ze zmianami granic zmieniała się też przynależność państwowa tych terenów. I tak były tu między innymi: księstwo kozielsko – bytomskie, księstwo toszeckie, księstwo cieszyńskie, Prusy, a obecnie Polska. Większość mieszkańców miasta stanowili Polacy nawet w czasach, gdy oficjalnie Toszek znajdował się administracyjnie w granicach  Prus.

Zabytki Toszka

Spośród zabytków na największą uwagę zasługują: zamek i barokowy kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej. Warto też zobaczyć przykościelną grotę i Rynek, a na nim kolumnę świętego Jana Nepomucena.

Zamek

Nie zachowały się dokumenty historyczne podające dokładną datę powstania pierwszej drewnianej obronnej budowli w Toszku. Według niektórych przekazów mogło to być już w X lub XI wieku, kiedy była tu siedziba kasztelanii śląskich książąt.

Później na początku XV stulecia wzniesiono zamek murowany, niestety nie postał długo, bowiem już w 1429 roku został zniszczony podczas wojny z husytami. Odbudową zainteresował się książę Przemysław Toszecki, który uczynił tu swoją siedzibę. Przez kolejne stulecia wielokrotnie zmieniali się właściciele. Przez pewien czas mieszkali tu książęta opolscy, Habsburgowie i Redernowie, (którzy przyczynili się do nadania budowli stylu renesansowego). Potem byli jeszcze Colonnowie, Peterswaldowie, Kotulińscy, Pasadowscy, Eichendorfowie i hrabia Franciszek Adam Gaschin. Ostatnimi właścicielami (do II wojny światowej) była rodzina Abrahama Guradze, który kupił zrujnowaną  posiadłość w 1840 roku.

Największe zniszczenie zamku miało miejsce w roku 1811 podczas wielkiego pożaru. Nigdy potem nie odzyskał już  dawnej świetności. Częściowa odbudowa miała miejsce w latach 1957 – 63.

Zamek w Toszku dzisiaj

Zachowały się między innymi budynek bramny z dwiema kwadratowymi, czterokondygnacyjnymi wieżami, pozostałości budynków mieszkalnych, kaplicy, mury obronne z basztami (niektóre z nich zrujnowane) i dawna stajnia. Natomiast ciekawe są tutejsze legendy o białej damie, która błąka się po nocach oraz o złotej kaczce, która w lochach wysiaduje złote jaja. Podobno ktoś kiedyś nawet tej kaczki szukał.

Obecnie tutaj mieści się siedziba Centrum Kultury. W sezonie letnim odbywają się liczne plenerowe imprezy. Jest niewielka kawiarnia. Za dodatkową opłatą istnieje też możliwość wynajęcia pomieszczeń zamkowych na przykład na ślub i wesele.

Foto: własne

 

4 thoughts on “Toszek i zamek w Toszku

Dodaj komentarz