Sztolnia Czarnego Pstrąga - Tarnowskie Góry

Sztolnia Czarnego Pstrąga popularność zawdzięcza między innymi umieszczeniem jej na liście UNESCO w roku 2017. Wtedy też na wniosek Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na tę samą światową listę UNESCO wpisano inną atrakcję Tarnowskich Gór. Jest nią tutejsza Zabytkowa Kopalnia Srebra.

Sztolnia Czarnego Pstrąga – do czego służyła?

Czy chcecie wiedzieć do czego służyła Sztolnia Czarnego Pstrąga? Otóż podczas prac w kopalni przy wydobywaniu surowców gromadzi się woda, której trzeba dać ujście. W kopalni „Fryderyk” zwanej obecnie „Zabytkową kopalnią srebra” w Tarnowskich Górach początkowo wodę wydobywano wiadrami przy pomocy końskich kieratów.

Niedługo potem metoda ta okazała się mało wydajna i w roku 1821 zaczęto drążyć kanały (czyli właśnie sztolnie), których zadaniem było wyprowadzanie wód z podziemi. Opisywana tutaj atrakcja także do tego celu służyła. Ostatecznie sztolnię oddano do użytku 15 lipca 1834 roku. Ciekawostką jest fakt, że prace przy niej musiały trwać bardzo długo ponieważ Drążenie chodnika postępowało w tempie 3-4 metrów na tydzień.

Kiedy na początku XX wieku zaprzestano wydobycia stała się niepotrzebna i na kilkadziesiąt lat zapomniana.

Ponowne zainteresowanie sztolnią w Tarnowskich Górach

Przypomniano sobie o niej dopiero w latach 50 – tych ubiegłego stulecia. Rozpoczęły się wtedy specjalistyczne badania i przy okazji w roku 1956 dokonano odkrycia dwóch szybów wentylacyjnych, którym zostały nadane imiona Ewa i Sylwester.

Imiona te nie są przypadkowe. Bowiem pierwszy z nich odkryto 24, a drugi 31 grudnia. Również wtedy nadano temu miejscu nazwę Sztolni Czarnego Pstrąga, ponieważ w wodzie badacze złowili kilka tych smacznych ryb. Trasę turystyczną uruchomiono tu już w 1957 r

Sztolnia Czarnego Pstrąga – podziemny spływ łodziami

Obecnie Sztolnia Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach należy do najbardziej znanych podziemnych tras turystycznych w Polsce. Jest to jeden z najdłuższych w Europie podziemnych przepływów łodziami na trasie 600 metrów. Wejście i wyjście, a dokładniej 2 wejścia i wyjścia stanowią wspomniane wyżej szyby wentylacyjne Ewa i Sylwester.

Sztolnia położona jest na terenie parku w Reptach czyli południowo – zachodniej części miasta. Przejażdżki odbywają się wahadłowo na przemian raz od jednego, raz od drugiego szybu. Z powrotem trzeba przejść tę samą trasę na powierzchni. Przy czym kasa znajduje się tylko obok Sylwestra.

Woda w sztolni płynie z prędkością ok. 200 litrów na sekundę. Warto wiedzieć, że jest to wciąż działająca sztolnia odwadniająca.

Woda i wąski długi tunel

Rozczarują się niestety wszyscy, którzy chcieliby tu podziwiać coś ciekawego do oglądania. Na początku schodzi się krętymi schodami w dół na głębokość około 20 – 30 metrów pod ziemię. Różnica wynika z tego, że teren na powierzchni jest nierówny i w jednym szybie wychodzi więcej, a w drugim mniej.

Turyści wsiadają do łodzi i płyną prawie 45 minut. W tym czasie przewodnik, który prowadzi wycieczkę opowiada ciekawostki o tutejszej kopalni. Natomiast wokół w zasadzie nie widać prawie nic prócz długiego wąskiego kanału z wodą.

Jest na tyle wąsko, że gdyby wyciągnąć na boki obie ręce to momentami da się dotknąć ściany jednocześnie prawą i lewą ręką.

Trzeba się ciepło ubrać

Głębokość wody wynosi około 1 metr, ale jest bardzo zimna. Więc raczej nikt się w niej nie utopi, ale można by zmarznąć. W ogóle pod ziemią jest chłodno, więc nawet w ciepły dzień do sztolni trzeba ubrać przynajmniej sweter.

Sztolnia Czarnego Pstrąga na terenie urokliwego parku repeckiego

Kiedy wyjdziecie z podziemi sztolni zachęcam na spacer po tutejszym parku. Znajduje się tu między innymi ścieżka dydaktyczna, którą warto się przejść z dziećmi. Jest to bardzo cenny przyrodniczo teren. Kusi turystów chcących odpocząć od wielkomiejskiego zgiełku.

Niektórzy nazywają też to miejsce Park Zamkowy, a to dlatego, że był on częścią wielkiej posiadłości jednego z najbogatszych rodów na Śląsku – przemysłowców Henckel von Donnesmarck. Myśliwski zamek właścicieli niestety już nie istnieje.

Co w pobliżu?

Tarnowskie Góry to ładne i ciekawe miasto. Warty zwiedzenia jest również zamek w Starych Tarnowicach, a także wspomniana wyżej Zabytkowa Kopalnia Srebra, która kiedyś miała nazwę królewskiej kopalni rudy ołowiowo-srebrowej „Fryderyk”. Obie te atrakcje opisujemy na naszej stronie w osobnych artykułach.

Na terenie Górnego Śląska jest wiele górniczych atrakcji. Na przykład w Zabrzu możecie się wybrać na wycieczkę po podziemiach Sztolni Królowa Luiza. Natomiast Katowice – stolica regionu czyli województwa śląskiego zapraszają między innymi do niezwykłego robotniczego osiedla familoków na Nikiszowcu.

Warto przyjechać na Górny Śląsk by zwiedzić jeszcze inne zabytki techniki. Może w przyszłości niektóre z nich też doczekają się wpisu na światową listę dziedzictwa UNESCO.

Sztolnia Czarnego Pstrąga – pomnik historii

Sztolnia Czarnego Pstrąga oraz podziemia drugiej tutejszej atrakcji turystycznej – Zabytkowej Kopalni Srebra zostały uznane za pomnik historii. Przyciągają nie tylko mieszkańców aglomeracji woj. śląskiego, ale też turystów z innych miejsc Polski.