muzeum odlewnictwa artystycznego

muzeum odlewnictwa artystycznego

Muzeum Odlewnictwa Artystycznego w Gliwicach – szlak zabytków techniki województwa śląskiego

Muzeum Odlewnictwa Artystycznego w Gliwicach najlepiej odwiedzić w sobotę, kiedy udostępnione jest bezpłatnie. Mieści się przy ulicy Bojkowskiej w jednym z budynków, (dokładniej w maszynowni) nieistniejącej już Kopalni „Gliwice”. Budynek ten (oraz sąsiednie) projektowali znani architekci z początku XX wieku – Emil i Georg Zillmanowie. Ci sami, którzy stworzyli też słynne osiedle Nikiszowiec w Katowicach. Obecnie znajdują się tu jakieś biura, a wystawa urządzona jest na 3 piętrze. Po raz pierwszy zdarzyło mi się, że wchodząc do muzeum trzeba było się wylegitymować. Eksponatów nie jest dużo. Większość z nich stoi w kilku niewielkich gablotach urządzonych na wzór dawnych pieców hutniczych. Prócz tego zobaczyć można prezentacje multimedialne na temat dziejów hutnictwa, przemysłu i odlewnictwa artystycznego.

Z dziejów hutnictwa i odlewnictwa w Gliwicach

Odlewnictwo w Gliwicach sięga korzeniami końca XVIII wieku kiedy powstała tu Królewska Odlewnia Żeliwa. W roku 1796 dzięki staraniom wynalazcy i przedsiębiorcy Johna Baildona uruchomiono drugi w Europie (po Wielkiej Brytanii)  wielki piec opalany koksem. Natomiast dwa lata później zaczęła pracować gisernia czyli dział huty, w którym wykonywano odlewy gotowych przedmiotów.

Dźwigi, pompy, pomniki i bibeloty

Powstawały tu przeróżne konstrukcje używane w przemyśle, a więc dźwigi, suwnice, pompy i inne tego typu produkty. Ale także (można powiedzieć dodatkowo) małe ciekawe bibeloty jak szkatułki, ramki do lusterek, świeczniki, figurki, rzeźby zdobiące pokojowe półki, a nawet żeliwna biżuteria. Produkowane były również uliczne latarnie, kościelne i cmentarne krucyfiksy, elementy mostów i wiele innych małych i dużych przedmiotów.

Niespełna 200 lat później po II wojnie światowej odlewnia otrzymała nową nazwę –  Gliwickie Zakłady Urządzeń Technicznych, w których robiono między innymi odlewy wielu słynnych pomników. Na przykład Pomnik Powstańców Śląskich w Katowicach, Pomnik Jana Kiepury w Sosnowcu, Pomnik Bohaterów Warszawy i sporo innych.

Na wystawie muzealnej od 1991 roku zobaczycie przeważnie eksponaty dziewiętnastowieczne (w obecnej siedzibie od roku 2010). Twórcą ekspozycji jest Mirosław Nizio. Czynne jest we wszystkie dni tygodnia oprócz poniedziałków.

 

Foto: własne

Dodaj komentarz