Gotycki kościół w Żorach na Śląsku

Gotycki kościół w Żorach – najstarszy w mieście

Gotycki kościół w Żorach nosi imię świętych apostołów Filipa i Jakuba. Jest to tak zwana fara czyli najstarsza świątynia w mieście. Trzeba dodać, że najstarsza spośród istniejących do dzisiaj. Bowiem już prawdopodobnie w dwunastym stuleciu mieszkańcy miasta modlili się w swoim parafialnym kościele, ale niestety obecnie go nie ma.

Zabytek, który tu opisujemy znajdziecie go bardzo blisko Rynku. Powstał w trzynastym wieku z fundacji książąt opolsko – raciborskich Władysława i Przemysława. Oprócz funkcji sakralnych pełnił też rolę obronną i łączył się murem okalającym miasto. Na przestrzeni wieków ulegał znacznym zniszczeniom na skutek kilkakrotnych pożarów (największy zdarzył się w roku 1661) a także działań wojennych, zwłaszcza pod koniec II wojny światowej. Wymuszało to liczne odbudowy. Ostatnia miała miejsce w latach 1946 – 1948. Po niej nastąpiły ponownie poświęcenie (1950 roku) i konsekracja (1962). Wtedy też zostały tu sprowadzone relikwie świętych Jakuba i Filipa, a więc patronów parafii. Natomiast z historii warto też wspomnieć, że w latach 1569 – 1629 świątynię użytkowali ewangelicy, którzy obecnie mają swój własny kościół.

Architektura i wystrój

Trójnawowy budynek ma długość 26 metrów, szerokość niecałe 14, a wysokość 12,5 metra. Nad głowami wiernych rozciąga się sklepienie krzyżowo – żebrowe. We wnętrzu wyraźnie zauważalne jest także 6 filarów. Natomiast na zewnątrz najbardziej charakterystyczny element architektury stanowi przyklejona nieco z boku wieża – wysoka na 54 metry zakończona hełmem. Liczy cztery piętra. Przy czym pierwsze trzy z nich stoją mniej więcej na planie kwadratu, a ostatnie o wyraźnie innym kształcie ma formę ośmioboku. Do ściany południowej przylega siedemnastowieczna kaplica Matki Bożej Miłosierdzia. Ma ona kształt rotundy nakrytej kopułą. Ufundował ją burmistrz Zygmunt Wacław Link.

Po zniszczeniach wojennych dawny wystrój wnętrza nie zachował się. Wnętrze kościoła, w tym trzy ołtarze i ambona są dziełem Zbigniewa Wzorka z Krakowa. Najcenniejszym elementem wystroju ołtarza głównego jest siedemnastowieczny obraz Maryjny, który wcześniej znajdował się we wspomnianej wyżej bocznej kaplicy. Zwróćcie też uwagę na liczne rzeźby, stacje drogi krzyżowej i inne elementy wystroju. Z boku za szybą zobaczycie cenne dawne monstrancje, kielichy i rzeźby, które powstały w XVI i XVII wieku.