Zamek Piastowski w Gliwicach

Według niektórych przekazów renesansowy zabytek, czyli to co dziś nazywamy Zamkiem Piastowskim było pierwotnie dwukondygnacyjnym budynkiem z cegły, który wyrósł dzięki wykorzystaniu baszt w murach obronnych miasta. Na jego potrzeby adaptowano między innymi parter oraz piętro baszty zachodniej.

Zamek czy nie zamek?

Ponieważ Gliwice są jednym z najstarszych miast Górnego Śląska zachowało się tu (przynajmniej częściowo) sporo zabytków. Jeden z najstarszych obiektów tutaj opisujemy. Co ciekawe budowla nazywana Zamek Piastowski w Gliwicach prawdopodobnie nigdy nie była prawdziwym zamkiem.

Według niektórych badaczy pierwszy zamek w tym mieście (już nie istniejący) stał bliżej kościoła Wszystkich Świętych. Jednak istnieją też teorie, które temu przeczą i podają, że właśnie tu mieli swoją siedzibę Piastowscy książęta.

Zamek Piastowski w Gliwicach czyli Dwór Cetrycza

Zamek Piastowski w Gliwicach znany jest w przewodnikach także jako „Dwór Cetrycza”. W jego powstaniu w szesnastym wieku miał bowiem swój udział Fryderyk von Cetrycz – ówczesny dzierżawca miasta. Najstarszym elementem budowli jest piętnastowieczna wieża, która (jak napisaliśmy wyżej) pierwotnie stanowiła element fortyfikacji obronnej miasta. Około sto lat później została dobudowana część mieszkalna.

Na przestrzeni wieków jeszcze kilkakrotnie odbywały się tu przebudowy i rekonstrukcje po zniszczeniach wojennych. Najwięcej zamek ucierpiał podczas walk z husytami. Ostatnia poważniejsza przeróbka odbyła się w wieku XX. Obecny kształt obiekt zyskał więc w wyniku wielokrotnej przebudowy.

Zamek Piastowski w Gliwicach – folwark, arsenał, więzienie, muzeum

Zabytek stoi niedaleko Rynku, więc łatwo tu trafić. Dwór Cetrycza, czy (jak kto woli) Zamek Piastowski składa się z trzech wyraźnie widocznych części. Wschodnia i środkowa liczą po trzy, a zachodnia cztery kondygnacje. Dach pierwotnie pokrywał gont, później zamieniony na dachówkę.

W ciągu wieków mieściły się tu różnego rodzaju „instytucje”. A więc były pomieszczenia mieszkalne, arsenał, folwark, magazyny, a nawet więzienie. Obecnie ma tu swój oddział miejskie muzeum. Warto tu przyjść zwłaszcza, że w niektóre dni wystawy pooglądacie bezpłatnie albo z dużą zniżką. Zresztą nawet, jeśli będziecie musieli zapłacić to i ta jest niedrogo.

Co można zobaczyć na wystawie w Zamku Piastowskim?

Wystawa podzielona jest na kilka różnych tematów. Każdy znajdzie coś dla siebie. Mamy tu dział archeologii i historii. Są militaria (także broń z dalekiej Azji). Jest zbiór pamiątek z okresu powstań śląskich. Ciekawie prezentuje się wystawa etnograficzna pokazująca charakterystyczny wystrój śląskich mieszkań, regionalne stroje, zwyczaje świąteczne.

Na wystawie warto przyjrzeć się narzędziom i ozdobom jakie zdarzyło się odkryć archeologom na cmentarzysku kultury łużyckiej w Świbiu (obecnie jest to gmina Wielowieś). Są również znaleziska wczesnośredniowieczne oraz z epoki kamienia.

Ciekawa jest również kolekcja fotografii górnośląskich obiektów przemysłowych, z których wiele już nie pracuje. Patrząc na wszystko poznacie nie tylko historię miasta ale też większą część regionu.

Zorganizowane grupy szkolne mogą umówić się na lekcje muzealne.

Inne oddziały Muzeum w Gliwicach i pozostałe atrakcje miasta

Zamek Piastowski to tylko jeden oddział muzeum. A jest ich trochę więcej. Jeśli będziecie w tym mieście polecamy też do zwiedzania na przykład Willę Caro. Spacerem dojdziemy w 15 minut. Proponujemy też w pobliżu Rynek z ładnym ratuszem i fontanną Neptuna, a także katedrę. Nieco dalej (trzeba podjechać) można zobaczyć słynną gliwicką historyczną Radiostację i Muzeum Odlewnictwa Artystycznego. Polecamy też wizytę w Kolejkowie.

Natomiast od roku 2014 tuż przy Zamku Piastowskim stoi pomnik Stefana Batorego.