Bazylika Mariacka w Krakowie

Bazylika Mariacka w Krakowie – obowiązkowo do zaliczenia

Bazylika Mariacka w Krakowie należy bezsprzecznie do najważniejszych punktów programu wycieczki do tego miasta. Stoi przy Rynku Głównym niedaleko Sukiennic tuż przy narożniku łączącym ten Rynek z ulicą Floriańską. Idzie tędy Trakt Królewski, który prowadzi od Bramy Floriańskiej do zamku na Wawelu. Ale nie każdy wie, że jest to też jeden z kościołów na trasie Małopolskiej Drogi świętego Jakuba (czyli sieci szlaków prowadzących aż do Hiszpanii do grobu św. Jakuba Apostoła).

Kościół archiprezbiterialny

Opisywany przez nas zabytek jest jednym z najbardziej znanych w Polsce, a wraz z całym Starym Miastem wpisany został na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO. Oficjalnie świątynia nazywa się Kościół archiprezbiterialny (czyli jeden z największych, najważniejszy po katedrze) Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Natomiast od 1962 roku ma tytuł bazyliki mniejszej.

Architektura i wystrój Kościoła Mariackiego w Krakowie

Budowla powstała w stylu gotyckim na przełomie czternastego i piętnastego stulecia. Podobno w tym miejscu stały wcześniej trzy inne świątynie. Najpierw drewniana, później murowana romańska, jeszcze później halowa gotycka. Niestety niewiele już po nich zostało (przede wszystkim fundamenty).

Najstarszym elementem obecnego kościoła, który dotrwał do naszych czasów jest prezbiterium. Powstało ono połowie czternastego wieku z inicjatywy mieszczanina Mikołaja Wierzynka. W kolejnych wiekach miały miejsce różne przebudowy. Dzięki obniżeniu bocznych naw świątynia stała się typową bazyliką. Natomiast w połowie stulecia piętnastego zaczęły pojawiać się kaplice boczne. Wiele z nich stworzył mistrz Franciszek Wiechoń z Kleparza. Jednakże najcenniejszą i najsłynniejszą ozdobą kościoła powstałą także w piętnastym wieku jest arcydzieło Wita Stwosza. To oczywiście słynny ołtarz wielki z główną sceną Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny. Na dwóch parach ruchomych skrzydeł zobaczycie także inne sceny z życia Matki Bożej i Jezusa Chrystusa. Dzieło ma wielkość około 13 metrów wysokości i 13 metrów szerokości.

W osiemnastym wieku pojawiło się sporo elementów wyposażenia w stylu barokowym. Między innymi 26 ołtarzy, ławy, obrazy, a także polichromia malowana przez Andrzeja Radwańskiego. W latach 1887 – 91 autorami nowej polichromii byli Jan Matejko i Stanisław Wyspiański, natomiast witrażami zajął się Józef Mehoffer.

Na zewnątrz najbardziej charakterystycznym elementem architektury są dwie wysokie wieże. Na jednej z nich od 1666 roku widnieje złocona korona. Jest to najstarszy w Polsce symbol uznania Maryi Królową naszego kraju.

Wyższa wieża ma 82 metry wysokości. To z niej na wysokości 54 metry odgrywany jest hejnał gromadzący co godzinę tłumy przechodniów. Na szczycie tej wieży umieszczony jest hełm w kształcie wysokiej ośmiobocznej iglicy otoczonej ośmioma iglicami mniejszymi. Natomiast wieża niższa – 69 metrowa służy jako dzwonnica.

Na przełomie XX i XXI wieku w kościele dokonano kompleksowej restauracji i przywrócenia jej prawdziwego blasku.

Co jeszcze polecamy

Oprócz wspomnianych wyżej wszystkich najsłynniejszych hitów Krakowa zachęcamy też do zwiedzenia kościoła karmelitów na piasku, a także mniej znanych ale ciekawych kościołów gotyckich – św. Krzyża i św. Marka